Al jaren neemt het aantal mensen met overgewicht toe in heel de wereld, ook in Nederland. Obesitas zorgt echter voor tal van gezondheidsproblemen. Ook overgewicht bij kinderen is een groeiend probleem. Een goede aanpak van obesitas (bij kinderen) kan de kans op chronische ziekten (op latere leeftijd) sterk doen afnemen. 

Suikertaks
In 2018 had meer dan de helft van de Nederlandse bevolking matig of ernstig overgewicht. Gezondheidsexperts luiden al jaren de alarmbel en manen aan om hier iets aan te doen. Tot nog toe echter zonder succes. De coronacrisis liet nochtans zien dat mensen met ernstig overgewicht extra kwetsbaar zijn. Gemiddeld lopen ze meer risico op ernstige gevolgen bij een coronabesmetting. Maar ook zonder corona was de impact van overgewicht op de zorg al enorm. Obesitas geeft namelijk een sterk verhoogde kans op diabetes type 2, hart- en vaatziekten en verschillende soorten kanker.

Een belangrijk wapen in de strijd tegen overgewicht is een gezond voedingspatroon, zoals minder suiker consumeren. Een suikertaks kan hier bij helpen. Het doel van deze taks is om het gebruik van suiker te ontmoedigen door meer belasting te heffen op voeding die veel suiker bevat. Zowel de meerderheid van de Nederlanders als artsen staat achter de invoering van een suikertaks als een van de oplossingen om de gezondheid in Nederland te verbeteren.

Als de obesitas-epidemie zich zo voort zet wordt het onmogelijk om het zorgstelsel zoals we het  nu kennen overeind te houden. De oplossing ligt hier voor een groot deel in het voorkomen dat mensen ziek worden. Zorgverzekeraar ONVZ roept politieke partijen dan ook op om volop voor een suikertaks tet gaan. De opbrengsten van de suikertaks kunnen tevens gebruikt worden om de belasting op gezond voedsel te verlagen. Zo leidt de taks niet tot hogere kosten voor de Nederlandse burger. 

Obesitas bij kinderen
Bij kinderen met obesitas kunnen ook andere middelen ingezet worden. De diagnostiek en behandeling van kinderen met obesitas is beschikbaar via een kinderarts, diëtist, of fysiotherapeut. Een centraal aanspreekpunt, coördinatie van zorg en integraal hulpaanbod voor het gezin ontbreekt echter nog. Dit terwijl bij de behandeling van obesitas bij kinderen ook een duidelijk rol is weggelegd voor het sociaal domein. De Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) heeft daarom een tijdelijke betaaltitel afgegeven voor het aanpakken van leefstijlproblemen bij kinderen met obesitas. Zorgverzekeraar CZ en VGZ hebben samen met het Maastricht UMC+ de aanvraag ingediend. 

De nieuwe innovatiebeleidsregel kiest voor een samenhangende aanpak in het stimuleren van gezonde voeding, bewegen, opvoeding en psychosociale factoren. Een belangrijk onderdeel van de levenstijlinterventie is dat het systeem om het kind heen mee in de behandeling wordt genomen. Een centraal aangestelde zorgverlener brengt niet allen de gezondheidsvraag in beeld, maar kijkt ook naar onderliggende factoren die een leefstijlcoaching in de weg kunnen staan. Voorbeelden zijn een gezin in scheiding, een slechte woonsituatie of financiële problemen. Wanneer sprake is van zulke onderliggende problemen kan de centrale zorgverlener de koppeling maken met interventies uit het sociaal domein. Eens de barrières zijn weggenomen, start de eigenlijke behandeling. Gedurende twee jaar wordt coaching en begeleiding op maat aan het gezin aangeboden. 

Dankzij de innovatiebeleidsregel worden de centrale zorgverlener en de leefstijlcoach beiden uit de Zorgverzekeringwet gefinancierd. Wel gelden hier enkele voorwaarden. Gemeenten moeten middelen en capaciteit beschikbaar stellen voor interventies uit het sociale domein en een zorgverzekeraar moet de innovatiebeleidsregel financieren. VGZ en CZ doen dit al bij pilots in Limburg en hebben hierover afspraken met vier regionale zorggroepen.