Een collectieve zorgverzekering is een zorgverzekering die tegelijk wordt afgesloten voor een grote groep mensen. Meestal heeft deze groep mensen een aantal dingen gemeen, zoals het feit dat ze op dezelfde plaats werken, dezelfde leeftijd hebben, lid zijn van dezelfde vereniging of wonen in eenzelfde gemeente. De inhoud van deze verzekering is in principe voor iedereen die in het collectief zit hetzelfde. Deze collectieve zorgverzekeringen kunnen voor zowel de collectiviteithouders, de deelnemers en de zorgverzekeraar heel wat meerwaarde betekenen.

Collectieve zorgverzekering voor heel Nederland.
Zo heeft de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) een collectief zorgverzekeringscontract uitgereikt aan zorgverzekeraars IZA, CZ en Menzis. Dit contract gaat op 1 Januari van start en bevat onder andere een collectiviteitskorting van 5% voor de basisverzekering en bijkomende kortingen voor andere polissen. Bovendien bieden de zorgverzekeraars ook een aantal bedrijfszorgpaketten die als doel hebben om de gezondheid van de gemeentemedewerkers te garanderen. 

Het principe van collectieve zorgverzekering wordt in het bovenstaand voorbeeld dus goed geïllustreerd: wie in het collectief zit, geniet van een aantal kortingen die ze anders niet hadden gekregen. Uiteraard hoeven mensen zich niet altijd verplicht aan te sluiten bij zulke verzekeringen. Iedereen is vrij om zich wel of niet aan te sluiten bij een collectieve. De meeste mensen zijn via hun bedrijf aangesloten bij een collectief en bedrijven sluiten zich meestal aan bij één van de grote zorgverzekeraars. Deze groepsverzekeringen kunnen soms beperkt zijn maar kunnen wel voordelig uitkomen, afhankelijk van de aanvullende verzekeringen die je bovenop de basisverzekering wilt. 

Bedrijfsinvesteringen in collectieve gezondheidszorg 
Sprekende over bedrijven: investeren in de gezondheid van je werknemers is niet alleen winstgevend voor de werknemers, maar ook voor het bedrijf op zowel kort en lang termijn. Dit is althans de conclusie van een onderzoek naar Social Return on Investment (SROI) van collectieve zorgverzekeringen dat in opdracht van CZ werd uitgevoerd. 

Volgens het onderzoek zou elke geïnvesteerde euro voor alle stakeholders in een zekere mate renderen: er is sprake van een kleinere personeelsverloop, minder ziekteverzuim en minder werkongevallen. De gezondheid en het welbevinden van het personeel verhoogt en de lagere premie maakt deze aantrekkelijker voor een groter deel van het personeel. Uiteindelijk geniet iedereen onrechtstreeks van deze collectieve verzekeringen: omdat er sprake is van lagere lasten in de Zorgverzekeringswet, profiteert iedereen mee van de premieverlaging. 

Werkgevers worden ook aangemoedigd om aan gezondheidsmanagement te doen: dit betekent dat ze specifieke maatregelen gaan nemen om de gezondheid van de deelnemers van de collectiviteit te verbeteren. Dit kan aan de hand directe interventies, aanpassingen op de werkvloer die de gezondheid verbeteren (aangepaste bureaustoelen, aangepast bureaumateriaal, enz…) en ook het investeren in regelmatige onderzoeken voor preventieve diagnoses. 

Maatschappelijk overleg 
De grootste troef van collectieve verzekeringen is misschien dat ze alle stakeholders stimuleren om sneller samen aan tafel te zitten en gezondheidsproblemen te bespreken. Zo kunnen uitdagingen beter afgeleid worden en kan men het aanbod van de verzekering gericht aanscherpen in de toekomst. Dit zorgt voor meer participatie en zelfstandigheid aan de kant van de betrokkenen en kan een breder publiek genieten van een opvangnet.