Vanaf 1 januari 2021 moet de gewijzigde Wet voor gemeentelijke schuldhulpverlening van kracht gaan. Deze landelijke convenant zorgt ervoor dat leveranciers en gemeenten vanaf volgend jaar verplicht gaan samenwerken om betalingsachterstanden bij klanten op te lossen.

Nieuwe procedure voor meer efficiëntie 
Een schuldregeling tot stand brengen kost meestal heel veel tijd. Dit heeft vooral te maken met het inefficiënt briefverkeer tussen alle betrokken partijen. Er gaat immers veel tijd (en middelen) verloren aan het vragen van informatie, het opsturen van herinneringen waar de klant mogelijk geen gevolg aan geeft, of het voorstellen van schulphulpverlening aan de klant.

Daarom werd een nieuwe pilot opgestart in de gemeente Den Haag. Dankzij de “collectieve schuldregeling” kunnen leveranciers nu sneller dan ooit tevoren de opstaande schulden met hun klanten afhandelen. Bij deze nieuwe aanpak gaan gemeenten vooraf afspraken gaan maken met de verschillende schuldeisers (woningcorporaties, zorgverzekeraars, energie-en drinkwaterleveranciers). Bij de nieuwe pilot werden onder andere zorgverzekeraars CZ, Zilveren Kruis, VGZ en Menzis betrokken. De pilot bleek zo waardevol en succesvol te zijn, dat er meteen 80 andere gemeenten het initiatief hebben opgevolgd.

Voordien moest elke schuldeiser, waaronder bovenstaande zorgverzekeraars, een aparte individuele regeling treffen met elke wanbetalers. Dankzij de collectieve afhandeling van schuldendossiers hoeft dit niet langer meer. Elke partij die betrokken is bij de collectieve schuldregeling heeft dus baat bij deze nieuwe aanpak.

Werking van collectieve schuldregeling
Voordat de samenwerking tussen de schuldeiser en de gemeente ingaat, moet de schuldeiser eerst en vooral een verplichte herinneringsbrief sturen naar de wanbetaler. Om als wanbetaler beschouwd te worden moet een klant al 30 tot 100 dagen te laat zijn met een betaling. Pas wanneer er aan deze eerste herinnering geen gevolg gegeven wordt,  kan de gemeente geïnformeerd worden over de betalingsproblemen van de klant. 

De gemeente is dan verplicht om contact op te zoeken met de klant. Een gemeenteambtenaar kan kiezen of hij dit in persoon, telefonisch of via brief doet. De klant mag vervolgens kiezen of hij met de gemeente in gesprek wil gaan over zijn betalingsproblemen. De uitkomst van deze uitwisseling wordt uiteindelijk door de gemeente aan de leverancier gecommuniceerd.

Op die manier kan de gemeente in één keer alle belangrijke afspraken maken tussen de verschillende partijen die betrokken zijn in de schuldregeling.

Minder betalingsachterstanden
Het feit dat dit nieuwe landelijke convenant de coöperatie met belangrijke schuldeisers verbetert, is bijzonder waardevol. Het gaat dan vooral om zorgverzekeraars, de Belastingdienst en woningcoöperaties. Niet enkel de financiële belangen van deze partijen worden hiermee verdedigd. Ook wanbetalers hebben baat bij de nieuwe collectieve schuldregelingsmethode. Zij kunnen zichzelf op die manier sneller uit de schulden werken en zo heel wat kopzorgen vermijden. Aanslepende bemiddelingsprocedures brengen inderdaad veel stress en bijkomende financiële kosten met zich mee.

Zorgverzekeraars kiezen bovendien steeds meer om zelf contact op te nemen met klanten die belastingachterstanden hebben op hun zorgpremie. Zij doen hierbij ook aan preventie. Dit verklaart ook waarom deze pilot tot stand gekomen is. Dankzij gelijkaardige initiatieven is, tussen 2014 en 2018, het aantal verzekerden met een betalingsachterstand met ongeveer 30% gedaald. In 2018 was er, volgens de cijfers van het CBS, nog sprake van 206.000 wanbetalers. In 2014 waren dat er nog 298.000.